راهنمای کامل ثبت شرکت و مؤسسه در ایران

✳️ چرا باید شرکت یا مؤسسه ثبت کنیم؟

ثبت شرکت یا مؤسسه، پایه‌ای‌ترین گام برای شروع رسمی یک کسب‌وکار یا فعالیت اقتصادی، علمی، فرهنگی یا اجتماعی در ایران است. این ثبت قانونی، باعث کسب اعتبار، حمایت حقوقی، امکان انعقاد قرارداد رسمی، شرکت در مناقصات، دریافت تسهیلات بانکی، و توسعه فعالیت‌های اقتصادی می‌شود.

 تفاوت شرکت و مؤسسه چیست؟

•    شرکت: با هدف انجام فعالیت‌های تجاری و اقتصادی برای کسب سود تشکیل می‌شود.
•    مؤسسه: با اهداف غیرتجاری مانند آموزشی، خیریه‌ای، علمی، فرهنگی یا خدماتی تشکیل می‌شود.

مدارک لازم برای ثبت شرکت در ایران در سال ۱۴۰۴

در سال ۱۴۰۴، ثبت شرکت در ایران با روندی ساده‌تر و بیشتر الکترونیکی نسبت به گذشته همراه شده و اکثر مراحل از طریق سامانه سامانه یکپارچه ثبت (سامت) به صورت آنلاین انجام می‌شود. برای ثبت شرکت به‌صورت قانونی و بدون مشکل، ارائه مدارک دقیق و مطابق با آخرین دستورالعمل‌های وزارت دادگستری ضروری است. مهم‌ترین مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت در سال ۱۴۰۴ شامل کپی اصالت شناسنامه و کارت ملی تمامی شرکای مؤسس، عکس پرسنلی از هر شریک، تعهدنامه عدم سوءپیشینه کیفری، تعهدنامه عدم تأسیس شرکت در مناطق آزاد یا ویژه و در صورت نیاز، مجوز پیشنهادی فعالیت از مراجع مربوطه (مانند اداره کار برای آموزشگاه یا سازمان غذا و دارو برای فروش محصولات بهداشتی) است. برای شرکت‌های با سرمایه غیرنقدی یا شرکت‌های تخصصی، ارائه گواهی ارزش‌گذاری دارایی یا مجوز حرفه‌ای نیز الزامی می‌باشد.

همچنین، انتخاب نام تجاری منحصربه‌فرد و غیرتکراری از طریق سامانه ثبت، تنظیم اساسنامه شرکت با مشخصات دقیق شرکاء، سهم‌ها و حوزه فعالیت و انتخاب نوع شرکت (سهامی خاص، مسئولیت محدود، تضامنی و غیره) از دیگر مراحل ضروری است. تمامی این مدارک پس از آپلود در سامانه سامت، مورد بررسی قرار گرفته و پس از تأیید، شماره ثبت، شناسه ملی شرکت و گواهی ثبت صادر می‌شود. با رعایت دقیق این موارد و استفاده از خدمات مشاوران مجاز، فرآیند ثبت شرکت در سال ۱۴۰۴ می‌تواند در کمتر از یک هفته و بدون نیاز به حضور فیزیکی به اتمام برسد. این اقدام نه تنها کسب‌وکار شما را قانونی می‌کند، بلکه زمینه‌ساز دریافت مجوزهای تخصصی، بازکردن حساب بانکی، فعالیت رسمی در پلتفرم‌های آنلاین و بهره‌مندی از حمایت‌های دولتی می‌شود.

​​​​​​​مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت در سال ۱۴۰۴ بسته به نوع شرکت می‌تواند کمی متفاوت باشد. اگرچه مدارک پایه‌ای مانند کپی کارت ملی و شناسنامه شرکاء، عکس پرسنلی، تعهدنامه عدم سوءپیشینه و اساسنامه در تمام انواع شرکت‌ها الزامی است، اما تفاوت‌هایی در سطح جزئیات، ساختار سرمایه و مدارک تکمیلی وجود دارد، به‌ویژه بین شرکت با مسئولیت محدود و شرکت سهامی خاص.

این مدارک برای ثبت تمام شرکت‌ها (اعم از سهامی خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی و ...) الزامی هستند:
1.کپی کارت ملی و شناسنامه تمام اعضای شرکت
(برای احراز هویت مؤسسین و مدیران شرکت در سامانه ثبت شرکت‌ها)
2.گواهی عدم سوءپیشینه کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل
(این گواهی باید از دفاتر خدمات قضایی دریافت شود و نشان می‌دهد افراد سابقه کیفری مؤثر ندارند)
3.مشخصات کامل محل شرکت شامل آدرس، کد پستی، تلفن و ایمیل معتبر
(برای درج در اساسنامه و ارتباطات رسمی، همچنین دریافت کد اقتصادی)
4.تعیین سرمایه اولیه شرکت
(مقدار سرمایه با توجه به نوع شرکت متفاوت است؛ برای مثال در شرکت با مسئولیت محدود حداقل سرمایه مشخص نیست، اما در شرکت سهامی خاص باید حداقل ۱۰۰ هزار تومان تعیین شود)
5.تعیین سمت اعضا و میزان سهام هریک از شرکا
(مثلاً مدیرعامل، رئیس هیئت مدیره، بازرس اصلی و علی‌البدل و میزان سهم هر فرد در شرکت)
6.موضوع فعالیت دقیق شرکت
(باید مشخص و قانونی باشد؛ در برخی موارد نیاز به اخذ مجوز دارد، مثل فعالیت‌های پزشکی، آموزشی، گردشگری، و پیمانکاری)
7.انتخاب نام شرکت و پیشنهاد حداقل ۵ نام فارسی غیرتکراری
(نام‌ها باید با فرهنگ اسلامی، بدون واژه‌های بیگانه و مغایر با قوانین باشند؛ انتخاب نام برند تجاری مناسب نیز در این مرحله اهمیت دارد)
8.اساسنامه، شرکت‌نامه و تقاضانامه امضاءشده توسط همه اعضا
(فرم‌های استانداردی که ساختار و نحوه اداره شرکت را مشخص می‌کنند؛ برای شرکت با مسئولیت محدود و سهامی خاص متفاوت هستند)
9. ثبت اطلاعات در سامانه ثبت شرکت‌ها و دریافت رسید نهایی
(از طریق سایت irsherkat.ssaa.ir انجام می‌شود و شامل بارگذاری مدارک و پرداخت هزینه ثبت است)

​​​​​​​

مدارک عمومی و الزامی برای ثبت انواع شرکت‌ها 

برای شرکت سهامی خاص:
ارائه گواهی بانکی مبنی بر پرداخت حداقل ۳۵ درصد سرمایه نقدی
(این مبلغ باید به حسابی به نام شرکت در شرف تأسیس واریز شود)
صورتجلسه مجمع عمومی مؤسسین
(جهت تعیین مدیران، بازرسین و تصویب اساسنامه)
معرفی دو بازرس (اصلی و علی‌البدل) غیر از اعضای هیئت مدیره
(طبق قانون، شرکت سهامی خاص باید دو بازرس داشته باشد)

برای شرکت با مسئولیت محدود:
ارائه شرکت‌نامه رسمی با امضای کلیه شرکا
(بیان تعهدات مالی و سهم الشرکه شرکا)
تعهدنامه مدیرعامل مبنی بر عدم اشتغال به کار دولتی
(برای جلوگیری از تعارض منافع طبق قوانین ایران)
صورتجلسه مجمع موسسین با ذکر تعیین سمت‌ها و سرمایه
(مشخص‌کننده نحوه تقسیم سرمایه بین شرکا و مسئولیت‌ها)

برای شرکت تعاونی:
اخذ مجوز از اداره کل تعاون
(فعالیت تعاونی‌ها باید تحت نظارت اداره تعاون باشد)
داشتن حداقل ۷ عضو مؤسس
(تعاونی‌ها برخلاف سایر شرکت‌ها حداقل ۷ نفر عضو نیاز دارند)

 مدارک اختصاصی بسته به نوع شرکت در سال 1404

در برخی موارد، بسته به موضوع فعالیت یا وضعیت شرکا، نیاز به مدارک اضافی خواهید داشت:

مجوز فعالیت از سازمان‌های ذی‌ربط
(برای موضوعات خاص مثل آموزش، درمان، خدمات گردشگری، پیمانکاری، حمل‌ونقل و... مجوزهایی از نهادهایی چون وزارت ارشاد، وزارت بهداشت، سازمان فنی حرفه‌ای یا سازمان نظام مهندسی لازم است)

سند مالکیت یا اجاره‌نامه رسمی دفتر شرکت
(در صورت نیاز به دریافت کد اقتصادی یا ثبت ارزش افزوده، اثبات محل فعالیت الزامی است)

وکالت‌نامه رسمی برای نماینده یا وکیل ثبت شرکت
(در صورتی که مؤسسین از طریق وکیل اقدام کنند)

ترجمه رسمی مدارک شناسایی شرکای خارجی
(برای ثبت شرکت با سرمایه‌گذار خارجی یا مدیر عامل غیرایرانی)

روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت مادر
(در صورت ثبت نمایندگی یا شعبه شرکت خارجی در ایران)

نامه معرفی نماینده شخص حقوقی (در صورت شریک بودن شرکت دیگر)
(در این حالت باید مشخص شود که چه کسی از طرف شرکت اقدام می‌کند)

مدارک مورد نیاز  ثبت شرکت در شرایط خاص یا در صورت نیاز
​​​​​​​

 ثبت مؤسسه غیرتجاری

•    بدون اهداف تجاری یا سودآوری
•    حوزه‌ها: آموزشی، خیریه، فرهنگی، پزشکی، خدماتی
•    حداقل اعضا: ۲ نفر
•    نیاز به مجوزهای خاص در برخی زمینه‌ها (مثلاً آموزشگاه‌ها از آموزش‌وپرورش یا وزارت علوم)
​​​​​​​

ثبت مؤسسه غیرتجاری یکی از روش‌های قانونی برای راه‌اندازی فعالیت‌هایی است که هدف آن‌ها کسب سود تجاری نیست. این مؤسسات در زمینه‌هایی مانند فرهنگی، آموزشی، خیریه، هنری، پژوهشی، ورزشی یا حقوقی فعالیت می‌کنند و شخصیت حقوقی مستقلی دارند.

برای تأسیس مؤسسه غیرتجاری، حداقل دو نفر شریک یا مؤسس نیاز است و ثبت آن از طریق اداره ثبت شرکت‌ها انجام می‌شود. برخی مؤسسات بسته به موضوع فعالیت نیاز به مجوز از مراجع ذی‌ربط مانند وزارت ارشاد، آموزش و پرورش یا بهزیستی دارند.

✅ مزایای ثبت مؤسسه غیرتجاری:

رسمیت قانونی و امکان عقد قرارداد

دریافت مجوز رسمی برای فعالیت

استفاده از معافیت‌های مالیاتی (در صورت رعایت قوانین)

امکان جذب کمک‌های مردمی یا دولتی